[Truyện ngắn] Andersen - Cuốn sách kỷ niệm

như một cuộc đời khác được làm sống dậy từ quá khứ xa xôi, vẹn nguyên với bao hoài bão và đau buồn

divider

CUỐN SÁCH KỶ NIỆM

(1851)

Tác giả: Hans Christian Andersen

Người dịch: Helian

Trên con đường lớn xuyên qua khu rừng có một trang trại lẻ loi nằm đó, thực ra, con đường chạy thẳng qua sân nhà này. Vầng dương tỏa sáng trên cao, tất cả các cửa sổ đều được mở, và bên trong, mọi người đang rất bận rộn. Ngoài sân, một cỗ quan tài mở nắp được đặt dưới bóng râm của mấy bụi tử đinh hương đang kỳ nở rộ. Từ đây, người ta sẽ đưa linh cữu đi chôn ngay trong chiều hôm ấy. Không một giọt nước mắt được rơi cho người xấu số. Người ta phủ khăn trắng lên mặt và dưới gáy, họ đặt một cuốn sách lớn khá dầy – vật sẽ được chôn cùng như chính ý nguyện của chủ nhân. Rất nhiều lá úa và hoa tàn nằm kẹp giữa những tờ giấy thấm. Đây là tập mẫu cây được thu thập từ nhiều nơi khác nhau. Mỗi một bông hoa, mỗi một chiếc lá trong cuốn sách này đều gắn liền với từng chương trong cuộc đời của người đã khuất.

Vậy người nằm đó là ai?

Hắn đã từng là một chàng trai tràn đầy nhiệt huyết, chuyên nghiên cứu về tử ngữ¹, hát hay và thậm chí còn viết rất nhiều ca khúc. Rồi có chuyện xảy ra, và sau đó, hắn đắm chìm trong rượu, cả thể xác lẫn tinh thần. Cuối cùng, khi sức khỏe suy kiệt, người ta đưa hắn về vùng nông thôn, nơi có người chu cấp nơi ăn chốn ở.

Bình thường, hắn hiền lành như trẻ nhỏ. Nhưng thỉnh thoảng, tâm trạng u sầu chuyển biến nghiêm trọng, vượt quá tầm kiểm soát, hắn lập tức trở nên hung hăng, khỏe như vâm và chạy khắp nơi trong rừng như hươu nai bị săn đuổi. Sau đó, vất vả lắm mọi người mới đưa được hắn về, dỗ dành hắn mở cuốn sách có hoa khô ép bên trong. Những lúc như thế, đôi khi, hắn sẽ ngồi im cả ngày, ngắm nhìn chúng, cùng với những giọt nước mắt lặng lẽ lăn dài trên gò má. Không ai hiểu được hắn nghĩ gì khi yêu cầu đặt cuốn sách vào quan tài với mình, và giờ thì hắn nằm đó. Một lát nữa thôi, nắp áo quan đậy lại và hắn sẽ vĩnh viễn yên nghỉ dưới mồ.

Tấm khăn phủ được nhấc lên, một tia nắng rơi trên khuôn mặt thanh thản. Có chú chim én bay nhanh vào vòm cây rồi hót líu lo trên đầu người quá cố.

***

Thật là một cảm xúc kỳ lạ – mà chắc chắn ai ai cũng biết – dâng lên trong lòng mỗi khi xem lại mấy lá thư xưa cũ từ những tháng ngày tuổi trẻ. Nó giống như một cuộc đời khác được làm sống dậy từ quá khứ xa xôi, vẹn nguyên với bao hoài bão và đau buồn. Có bao nhiêu người ta đã từng thân thiết trong những năm tháng ấy, dường như đã chết nhưng thực ra họ vẫn còn sống – chỉ là ta không nghĩ về họ trong một thời gian dài – những người mà ta tưởng như mãi khắc sâu hình ảnh của họ vào tâm trí, rồi cùng sớt chia từng niềm vui nỗi buồn.

Lá sồi tàn úa trong quyển sách này gợi nhớ về người bạn đồng môn – người từng là tri âm tri kỷ. Hắn đã hái nó trong khu rừng xanh thẳm và cài lên mũ khi họ cùng trao nhau lời thề tình bạn vĩnh cửu. Người giờ nơi đâu? Lá cây vẫn còn mà tình bạn đã mất.

Và đây là một cây được trồng trong nhà kính. Loại cây nước ngoài này quá mong manh để có thể sống trong những khu vườn phương Bắc. Dường như lá của nó vẫn còn giữ được mùi thơm ngọt. Nàng đã hái tặng hắn từ chính khu vườn của mình – con gái một nhà quý tộc.

Này là bông súng tự tay hắn ngắt, một cây nước ngọt được hắn tưới bằng chính những giọt nước mắt mặn chát của mình.

Thế còn lá tầm ma này, liệu nó có thể nói lên điều gì? Hắn đã nghĩ gì khi hái và giữ nó? Còn đây nữa, bông giọt tuyết nhỏ bé từ khu rừng hẻo lánh xa xôi; lá thường xuân từ bình hoa của quán trọ hay chỉ là một nhánh cỏ đơn thuần.

***

Những đóa hoa tử đinh hương thơm ngát nghiêng mình trên đầu người quá cố. Chú én nhỏ bay ngang qua lần nữa với tiếng kêu “tuýt, tuýt”. Người ta đến với búa và đinh sẵn sàng trong tay. Nắp quan tài được đóng lại. Bên trong là người đàn ông đang yên nghỉ trên cuốn sách kỷ niệm của mình – cuốn sách đã từng được nâng niu trân trọng bao lâu, giờ đây khép lại vĩnh viễn!

(hết)

¹Tử ngữ (dead languages): ngôn ngữ không còn được dùng phổ biến như tiếng địa phương, nhưng trong một số trường hợp, vẫn dùng để nghiên cứu (Vd: tiếng Latin, tiếng Phạn…)

divider

[Melodia]
Yuki Kajiura - My long forgotten cloistered sleep

Down file bài hát ở định dạng FLAC

My long forgotten cloistered sleep

Compose: Yuki Kajiura
Vocal: Emily Bindiger


1.
In my long forgotten cloistered sleep
You and I were resting close in peace
Was it just a dreaming of my heart
Now I’m crying, don’t know why

Where do all the tears come from (to my eyes)?
Could no one ever dry up the spring?
If you find me crying in the dark
Please call my name, from the heart



2.
Sing with me a tiny autumn song
Weep me melodies of the days gone by
Dress my body all in flowers white,
So no mortal eye can see

Where have all my memories gone (and lost)?
Should I roam again up yonder hill?
I can never rest my soul
Until you call my name
You call my name, from the heart



3.
In my long forgotten cloistered sleep
Someone kissed me, whispering words of love
Is it just a longing of my heart?
Such a moment of such peace

Where do all the tears come from (to my eyes)?
With no memories, why should I cry?
I can never rest my soul
Until you call my name…

You call my name
You call my name,
Call my soul,
From the heart.

Giấc u tịch từ lâu quên lãng

Sáng tác: Yuki Kajiura
Thể hiện: Emily Bindiger


1.
Trong giấc u tịch đã quên lãng từ lâu
Người và tôi bên nhau cùng yên nghỉ
Phải chăng đây chỉ là mộng tưởng
Từ thẳm sâu trong trái tim mình

Giờ, không hiểu tại sao, tôi khóc
Những giọt tràn mắt đến từ đâu?
Không biết ai đã từng có thể
Lau khô đi đôi dòng lệ này?

Trong bóng tối nếu thấy tôi rơi lệ
Xin gọi tên tôi, từ tận đáy lòng

2.
Hát với tôi một khúc thu ca nhỏ
Khóc cho tôi giai điệu những ngày tàn
Khoác lên tôi muôn nghìn hoa trắng
Để mắt phàm nhân không thể ngắm nhìn

Về nơi đâu những dòng ký ức
Phải chăng chúng đã lạc mất rồi?
Có lẽ tôi nên một lần nữa
Đi lang thang trên những ngọn đồi?

Linh hồn tôi không thể yên nghỉ
Cho đến khi Người gọi tên tôi
Người gọi tên tôi, từ tận đáy lòng

3.
Trong giấc u tịch đã quên lãng từ lâu
Ai đó hôn tôi, thì thầm lời thân ái
Phải chăng đó chỉ là khát vọng
Từ thẳm sâu trong trái tim mình?

Khát vọng về một phút giây như thế
Khát vọng về nỗi bình yên nhường này

Đến từ đâu những giọt tràn mắt?
Ký ức có đâu, mà lại khóc thế này?
Linh hồn tôi không thể yên nghỉ
Cho đến khi Người gọi tên tôi…

Người gọi tên tôi
Người gọi tên tôi,
Gọi linh hồn tôi,
Từ tận đáy lòng.